Külbütör ya da külbütör mekanizması, içten yanmalı motorlarda emme ve egzoz zamanlarının oluşması için supapların açılmasını, diğer zamanlarda ise kapalı kalmasını sağlayan parçadır. İçeriğimizde külbütör mekanizması nedir, külbütör mekanizması ne işe yarar, külbütör mekanizmasının parçaları ve külbütör arızası hakkında merak edilen tüm detayları derledik.
Yazı Başlıkları(İncele)
Külbütör Mekanizması Nedir?
Külbütör mekanizması, içten yanmalı motorlarda bulunur. Yeni nesil elektrikli ve hidrojen yakıtlı araçlarda ise kullanımına rastlanmaz. Motorun silindir kapağında kam mili ile supaplar arasında yer alır. Külbütör mekanizmasının görevi temel olarak supapların açılıp kapanmasını sağlayarak motorun düzgün ve verimli çalışmasını sağlamaktır. Külbütör mekanizması kam milinin motor üzerindeki konumuna göre yapısal farklılıklar göstermektedir. Eğer motorun supap düzeneğinde kam mili ya da bir diğer adıyla eksantrik mili direkt olarak supapların başına temas ediyorsa külbütör mekanizması kullanılmaz.
Külbütör Mekanizmasının Parçaları
Külbütör mekanizması; külbütör mili, motorda bulunan supap sayısı kadar külbütör manivelası ve bu manivelaların supaplarla karşılaşmasına yarayan yay ve parçalardan oluşmaktadır. Külbütör mili, içi boşaltılmış ve 2 ucuna özel tapalar takılmış çelik alaşımlardan yapılmış bir mildir. Piyano ve külbütör kolu olarak da adlandırılan külbütör manivelası, dökme demir alaşımlarından yapılan ve supapların açılmasını sağlayan parçadır. Mekanizma ile supapların arasında yer alan boşluğun ayarlanması için supap ayar vidaları, mekanizmanın dış etkenlerden korunması için de külbütör kapağı kullanılır.
Külbütör Mekanizması Ne İşe Yarar?
Motor silindir bloğunda yer alan külbütör mekanizması supapların doğru zamanda ve doğru şekilde açılıp kapanmasını sağlar. Emme ve egzoz zamanlarında supaplar açılır, diğer zamanlarda ise kapalı konumda kaldır. Külbütör mekanizması bu işleyişin sorunsuz olarak sürmesini sağlayarak motorun düzgün çalışmasını ve araç verimliliğini sağlar.
Külbütör Mekanizması Arızası
Külbütör mekanizması farklı yapılarda ve birden fazla parçadan oluştuğu için birçok aksam arıza gösterebilir. Külbütör arızası genellikle aşınmalar nedeniyle ortaya çıkar. Başlıca külbütör mekanizması arıza belirtileri şunlardır;
- Külbütör kapağında yaşanan bir aşınma veya arıza durumunda motorda yağ sızıntısı meydana gelir. Bu tür durumlarda aracın çalışması süresince belirgin bir şekilde yanık kokusu yayılır. İlerleyen süreçte yağ motor üzerinde daha fazla bölüme temas edecek ve daha büyük çaplı hasar ortaya çıkarakcaktır. Külbütör kapağı arızası belirtileri görüyorsanız kapağın değiştirilmesi ve contaların sıkılanması gerekir.
- Külbütör kolunda ya da gövdede ortaya çıkan arızalar vuruntu sesi ile kendini belli eder. Bu tür külbütör mekanizması arızaları hem araç performansını düşürecek hem de yakıt tüketimini artıracaktır.
Külbütör Mekanizması Hakkında Sık Sorulan Sorular
Külbütör mekanizması, külbütör arızaları ve külbütör tamiri ile ilgili sık sorulan soruların yanıtlarını bir araya getirdik.
Külbütör Tamir Edilir mi?
Külbütör mekanizmasına yer alan parçalar genellikle aşınmalar sonucunda arıza gösterir. Aşınmanın düşük seviyede olduğu durumlarda kolay bir şekilde tamir edilebilir. Hangi parçada arıza olduğu tespit edilerek sonuca gidilebilir. Ancak daha üst seviye aşınma durumlarında külbütör değişimi yapılır.
Külbütör Kapağı Neden Yağ Kaçırır?
Külbütör kapağının görevi motoru dış etkenlere karşı korurken motorda bulunan yağın da sızmasını engellemektir. Külbütör kapağı çatlaması veya aşınması nedeniyle yağ kaçması ortaya çıkabilir. Böyle durumlarda kapağın değiştirilmesi gerekir.
Külbütör Contası Yanarsa Ne Olur?
Külbütör contası yanarsa aracın piston yuvaları su ile dolacaktır. Silindir kapağı contası yanması durumunda motor çalışmasında zorlanma, egzozdan su akması, arabanın çekişten düşmesi gibi belirtiler ortaya çıkar.
Külbütör Kolu Nedir?
Külbütör mekanizmasında supapların açılıp kapanmasını sağlayan parçaya külbütör kolu, piyano veya külbütör manivelası ismi verilir.