Otomobil üreticilerinin devletlerin çevreci yaptırımları sonucunda düşük hacimden yüksek güç alma(downsizing) amacı ile artık birçok motorun turbo beslemeli olarak satışa sunulmakta.
Düşük hacimden yüksek performans ve düşük yakıt tüketimi sağlayan turbo motorların kullanımında dikkat edilmesi gereken detayları bu yazımızda anlattık. Öncelikle turbo motorun farklarından başlayalım.
Yazı Başlıkları(İncele)
Turbo Motor ile Atmosferik Motor Arasındaki Farklar
Turbo Motor Nedir?
Turbo motorlar yada diğer adı ile aşırı beslemeli motorlar atmosferdeki havanın basıncını egzoz gazları ile artırarak motorun yanma odasına birim zamanda daha fazla hava gönderir. Bunun sonucunda motor daha düşük yakıt ihtiyacı ile yanmayı gerçekleştirir. Bu sayede düşük devirlerde daha fazla güç edilir.
Atmosferik Motor Nedir?
Atmosferik motorlarda ise hava sadece pistonların hareketi ile içeriye çekilir. Motorun hızlanmak için yüksek devirlere ulaşması gerekir. Bu nedenle atmosferik motorlar aynı gücü üreten turbo motorlardan silindir hacmi olarak daha fazladır.
Yakıt tüketimi ve emisyon anlamında ciddi avantajları olan turbo motorlar daha fazla parça barındırması ve hassas yapısı nedeniyle dikkatli kullanılmalıdır. Ciddi masraflar açabilen turbo arızası yaşamamak için aşağıda birkaç tavsiye sıraladık.
1-Soğuk Motor ile Hemen Yola Çıkmayın
Soğuk motoru çalıştırdıktan sonra hemen yola çıkmak henüz yağlanmaya başlamamış turbonun aşınmasına neden olur. Aracınızı çalıştırdıktan sonra 30-60 saniye bekledikten sonra yola çıkmanız ve motor ideal sıcaklığına ulaşana kadar düşük devirlerde vites değiştirmeniz turbo ömrü açısından faydalıdır.
Özellikle yüksek kilometre yapmış turbo motorlarda ciddi turbo arızaları oluşabilir.
2- Kontağı Kapatmadan Önce Bir Süre Rölantide Motoru Çalıştırmaya Devam Edin
Turbo sürüş sırasında çok yüksek devirlerde çalışır. Özellikle uzun yol sürüşlerinde yoğun çalışan turbo sistemi kontak kapatıldığı an yağlaması kesilir ve ciddi aşınmaya maruz kalır. Aracınızı stop etmeden önce 1 dakika rölanti devrinde çalıştırmak turbonun yavaşlamasına ve soğumasına yardımcı olur.
3-Sürüş Sırasında İdeal Motor Devrinin Altında Kullanmayın
Aracınızı yüksek viteste düşük devirlerde kullanmanız motorun birçok parçasına gereksiz yük binmesine ve aşınmaya, turboda kurum birikmesine neden olacaktır. Bu durum ilerleyen süreçlerde otomobilinizin eski performansını kaybetmesine, motor aşınmasının artmasına neden olacaktır. Aracınızın ideal güç devrine kullanım kılavuzundan kolayca ulaşabilirsiniz. Örneğin; 1.3 CDTI motor için için 1750 devir bandının altında turbo gücünü tam verememektedir. Uzun süre bu devrin altında sürüş fazla yakıt tüketimine ve motor arızalarına yol açabilir.
4–Kalitesiz Yakıt Kullanmayın
Aracınızda üretici standartlarına uymayan kalitesiz yakıt kullanmayın. Bu durum turbonun yeterli performans verememesine ve motorun vuruntulu çalışmasına neden olabilir. Ayrıca motorun hassas yakıt sistemi kalitesiz yakıt sonucu ciddi masraflara yol açabilir.
5-Ani Hızlanmalardan Kaçının
Ani hızlanmalarda özellikle yüksek viteste gaza çok basmak turbonun birden hızlı dönmesine ve zarar görmesine neden olur. Ayrıca motor birden yeterli havayı alamayacağından siyah dumana da sebep olabilir. Turbo motorlu otomobillerde hızlanmak için gaza şiddetli basmak yerine vites küçültmek turbonun ömrü bakımından faydalıdır.
6-Kaliteli Motor Yağı Kullanın
Dakikada 100 bin devir çevirebilen turbonun çalışması için en önemli faktör yağlamadır. Kalitesiz yağ kullanımı fazla aşınmaya ve turbo arızasına yol açabilir. Üreticinin tavsiye ettiği motor yağı tercih edilmeli ve en fazla 15 bin km‘de yağın değiştirilmesi gereklidir.
7-Hava Filtresi Değişimini İhmal Etmeyin
Hava filtresi dışarıdan çekilen havayı süzer ve toz zerreciklerinin 
motora ve turboya ulaşmasını engeller. Filtrenin her bakım periyodunda mutlaka orijinali ile değişmesi gerekir. Zamanında değişmeyen hava filtreleri turboya yabancı maddelerin gitmesine ve ciddi arızalara yol açabilmektedir. Kısaca otomobilin periyodik bakımı mutlaka vaktinde yapılmalıdır.
Gittikçe yaygınlaşan turbo motorlu otomobillerin kullanımında dikkat edilmesi gereken 5 tavsiyeyi yukarıda sıraladık. Şimdi de özellikle dizel araçlarda yanlış bilinen kullanım alışkanlıklarına bakalım.
Dizel Araba Nasıl Kullanılır?
Dizel araçlarda devirli kullanım gerektiği şeklinde bir düşünce bulunmakta. Dizel motorlar yapısı gereği yüksek devir çevirmek için uygun değillerdir ancak düşük devirlerde yüksek tork eğrisine sahiptirler. Doğru kullanımı motorun üretici tarafından tavsiye edilen maksimum tork devrinde sürüştür.
Doğru kullanım ile turbo bakımı gerekmeksizin yüksek kilometrelere kadar sorunsuz kullanılabilir.
Ek Öneri: Turbo timer adında bir ürün ile aracınızdan ayrıldıktan sonra belirli bir süre daha çalışmasını sağlayıp turbonun sağlığını korumanız mümkün. Eğer aracınızı çok yüksek devirlerde performanslı kullanıyorsanız kalitesine göre 200-500 TL arasında satılan turbo zamanlayıcı cihazlar ile turbonun stop edilme nedeniyle yağsız kalmasını engelleyebilirsiniz.
