İçten yanmalı motorlarda ateşleme sonucu krank döndürülür ve triger kayışı ile subapların açılıp kapanması sağlanır. Motorun çalışabilmesini sağlayan en hayati parça triger sistemidir.
V kayışı da motorun krank milindeki dönme gücünü alternatör, klima, direksiyon gibi elektrikle çalışan parçalara ileterek çalışmalarını sağlar. Bazı motorlarda V kayışı devirdaim pompasına da enerji verir. Motorlarda triger ve V olmak üzere iki kayış bulunur. Bu yazımızda V kayışı ne işe yarar? Koparsa ne olur gibi sorulara yanıt vereceğiz.
Yazı Başlıkları(İncele)
V Kayışı Nedir?
Motorun krank dişlisinin ürettiği gücü otomobilin elektronik parçalarına(klima, alternatör, hidrolik direksiyon pompası ve devirdaim) ileten bir kayıştır. Genellikle kaput açıldığında sol altta görülebilen bu kayış triger gibi bir kapak ile gizlenmez. Değiştirilmesi genellikle kolay ve uygun maliyetlidir.
V Kayışı Ne İşe Yarar?
Otomobillerde akünün şarj edilmesi, soğutma suyunun devirdaim yapılması, hidrolik direksiyona gerekli enerjinin verilmesi, klimanın çalışması ve eski modellerde fanın çalışması V kayışının döndürme gücüne bağlıdır.
V Kayışı Koparsa Ne Olur?
Her ne kadar triger kadar hayati bir kayış olmasa da kopması durumunda araç aküsünü şarj edemez ve motor soğutması bozulacağından araba hararet yapabilir. Eski tip hidrolik direksiyonlu araçların direksiyonu da v kayışı koparsa sertleşir.
Triger kayışı gibi kapalı bir sistem olmadığından yoldan gelebilecek taş vs. v kayışını yerinden çıkarabilir. Periyodik bakımlarda değişmeyen kayışlar da en umulmadık zamanlarda kopabilir. Hareket halindeyken V kayışınızın kopması durumunda ilk olarak göstergede kırmızı akü şarj lambası yanacak ve hararet yükselecektir. Böyle bir durumda hemen sağa çekmeli ve aracınızı en yakın servise çektirmelisiniz.
Devirdaim pompasının V kayışına bağlı olduğu araçlarda(trigeri zincirli olan) çok hızlı sürede motor suyu kaynama noktasına gelecektir.
Kısaca, V kayışı koparsa eğer aracınız modern bir motora sahipse yolda kalırsınız.
V Kayışı Neden Kopar?
Motordaki her parça gibi V kayışının da üretici tarafından belirlenmiş bir ömrü vardır. Günümüzde satılan otomobillerin büyük çoğunluğunda bu parçanın değişim periyodu 60 bin km veya 4 yıl olarak belirlenmiştir. Kauçuk bir parça olduğundan kilometresi dolmasa dahi dördüncü yılda değişiminin sağlanması gerekir. V kayışının kopma sebeplerini aşağıda sıralayalım;
- Değişim periyodunda kayışın değiştirilmemiş olması.
- Değişim sırasında gerginin çok sıkı olması.
- V kayışının yan sanayi kalitesiz muadili ile değişmiş olması.
- Aracın çok fazla zorlanması veya klima kompresörünün vs. kilitlenerek kayışı yerinden atması.
- İşçilik hataları(parçanın tam yerleştirilmemesi, gergilerin düzgün ayarlanmaması vs.)
V Kayışı Arızası Nasıl Anlaşılır?
Değişim periyodu takip edilmediğinde genellikle pek uyarı vermeyen bu parçanın birkaç arıza belirtisi;
- Özellikle soğuk günlerde ilk çalıştırmada “vııyy” gibi bir sürtme sesinin 10-20 saniye kadar gelmesi.
- Akü şarj lambasının çok geç sönmesi veya sönmemesi.
- Araç çalışırken kaputu açtığınızda motorun sol kısmından sürtme sesleri gelmesi.
- Kayışı gözle kontrol ettiğinizde parçalanma, liflerinde ayrılma vs. gibi eskime belirtilerinin olması durumunda v kayışının değiştirilmesinin zamanı gelmiş demektir.
V Kayışı Değişimi Nasıl Yapılır?
Motorda herhangi bir kapak ile gizlenmemiş olması ve çoğu araçta kolay ulaşılabilir noktada olması V kayışı değişimini trigere göre oldukça kolaylaştırmaktadır. V kayışı değişimi;
Kayışının gergilerinin çıkarılması ve parçalardan çıkarılması ve yeni kayışın takılmasından sonra gerginin ayarlanmasıyla tamamlanır. Genel olarak 10-15 dakikada yapılabilen v kayışı değişimi, kopma durumunda yaşayacağınız mağduriyet ve ekstra masraflar düşünüldüğünde oldukça ucuz ve kısa bir işlemdir.
Aşağıdaki videoda v kayışı değişimi ile ilgili videoyu izleyebilirsiniz.