Aracınızın kullanım kılavuzunu okuduğunuzda mutlaka fren hidrolik yağının 2-3 yılda bir yenilenmesi gerektiğini görürsünüz. Ancak sanayide veya çevrenizde bu işleme gerek olmadığı söylenebilir. Bu yazımızda fren hidroliği nedir, periyodik olarak değiştirilmeli midir gibi sorulara yanıt vereceğiz.
Yazı Başlıkları(İncele)
Fren Hidroliği Ne İşe Yarar?
Otomobillerde fren sistemi hidrolik adı verilen sıvı ile çalışır. Frene basıldığında özel basınç pompasından(westinghouse) fren balatası pistonlarına hidrolik iletilir ve disklere baskı yapılarak aracın yavaşlaması sağlanır. Pedaldaki gücü balatalara iletmesinin yanı sıra geçtiği boruları oksitlenme, aşınmaya karşı da korur.
Fren hidrolik yağı bazı durumlarda eksilebilir;
- Fren hidroliğinin geçtiği borularda kaçak olması
- Fren balatalarının ve disklerin aşınması sonucu balataların daha aşağıya inmesi
- Sistemde hava olması da eksilme olmasına sebep olabilir.
- Hidrolik debriyaj sistemine sahip otomobillerde sistem fren ile ortak hidrolik sıvısını kullanır. Debriyaj parçalarında kaçak olması da fren hidroliğini eksiltir.
Fren Hidroliği Eksilirse Ne Olur?
Aracınızda fren sisteminde hidrolik sıvısı olması gerekenden az olursa fren pedalınız yumuşayacak ve yavaşlamak için daha fazla güç uygulamanız gerekecektir. Ayrıca basınç azalacağından fren mesafesi de uzayacaktır.
Sistemdeki hidrolik seviyesi riskli olacak kadar azaldığında aracınızda uyarı lambası yanarak sizi uyaracaktır.
Fren hidroliği aracınızda kaputu açtığınızda direksiyonun arkasına konumlandırılmıştır. Kontrol ettiğinizde hidrolik seviyesi max ile min yazılarının ortasında olmalıdır.
Fren Hidroliği Değişimi
Tıpkı motor yağındaki kural gibi “hiçbir sıvı ömürlük değildir” kuralımız hidrolikler için de geçerlidir. Fren pedalına basıldıkça sıcağa maruz kalan ve sürekli ısınıp soğuyan bu sıvının bir süre sonra kaynama noktası düşecek ve özellikle rampa aşağı iniş frenlemelerinde güvenlik zaafiyeti yaratacaktır.
Kaynama Noktası Nedir?
Piyasadaki çoğu araçta kullanılan fren hidrolikleri 250 dereceye kadar sorunsuz şekilde işlevini yerine getirebilir. Oksijen ve sürekli ısınma sebebi ile zamanla özelliğini kaybeden sıvının kaynama noktası 2 yıl yoğun kullanım sonrasında 150 derecelere kadar inebilmektedir. Sıcak bir yaz gününde 10-15 dakika rampa inişinde frenlerinizin bu ısıya ulaşabileceğini de söyleyelim. Hidroliğin değişmesinin en büyük sebebi de bu kaynama noktasının düşmesidir.
DOT Nedir?
Aracınızın kullanma kılavuzuna baktığınızda veya fren hidroliği satın almak istediğinizde karşınıza DOT 3, DOT 4 şeklinde ürünler çıkacaktır. DOT(Department of Transport) kelimelerinin kısaltmasıdır. Yanındaki rakamlar ise hidroliğin kaynama sınırını ifade eder.
Dot 3 etiketine sahip fren hidrolikleri 205 derece, Dot 4 ise 230 derecede kaynamaya başlayacaktır. Genellikle eski otomobillerde 3 numaralı sıvı kullanılırken modern araçların neredeyse tamamında dot 4 kullanılmaktadır.
Fren Hidroliği Değişim Fiyatı
Yetkili servislerin iki bakımda bir değişimini tavsiye ettiği fren hidroliği değişimi sanayide de birçok servis tarafından yapılabilmektedir. Özel bir cihaz ile fren hidroliğinin çekilmesi ve 4 tekerdeki fren hortumlarından sistemin havası alınarak yapılan işlem genellike 20-30 dakikada tamamlanıyor.
Piyasada en çok kullanılan DOT 4 fren sıvısını 25-40 lira arasında temin edebilirsiniz. Sanayide de fren hidroliği değişim işçiliği olarak 50-80 lira arasında bir işçilik ücreti alınmakta.
Fren hidroliği aşındırıcı ve cildi tahriş edici özelliğe sahiptir. Ayrıca aracınızın boyasına vs. kalıcı zararlar verir. O sebeple eğer fren hidroliği değişimini kendiniz yapıyorsanız çok dikkatli olmalısınız.
Aşağıdaki videodan fren hidroliği değişiminin yapılışını detaylı şekilde izleyebilirsiniz.
