Sabah evden çıktınız, aracınıza bindiniz. Kontağı çevirdiğiniz halde araba çalışmıyor ise yüksek ihtimalle bunun sebebi: akü bitmesi.
Elektrik enerjisini kimyasal olarak depolayan cihaza akü denir. 
Otomobil akülerinin temel kullanım amacı, çalıştırma sırasında motora ilk hareketi verebilmektir. Bu süreç şöyle işler: Akü, marş motorunu harekete geçirir ve dönüşe başlayan volan dişlisi sonucu motor çalışır. Diğer yandan, araç çalışmıyorken alarm, merkezi kilit, multimedya sistemi gibi donanımlara enerjiyi akü sağlar.
Aküler, motor çalışır durumdayken alternatör aracılığı ile şarj olur. Aynı zamanda alternatör aktif olduğu sürece araç içi tüm elektrik ihtiyacını motordan aldığı güç ile karşılar.
Yazı Başlıkları(İncele)
Akünün Ömrü Kaç Yıl?
Birçok kimyasaldan oluşan akülerin belli bir kullanım ömrü vardır. Yapılan marş sayısı, otomobilde elektrik kullanan sistemler, sıcaklık gibi faktörler akünün ömrünü etkiler. Öte yandan araçta var olan bir elektriksel bir sorun da akünün ömrünü olumsuz yönde etkiler.
Birçok akü üreticisi binek araç aküleri için 4 yıl, ticari araç aküleri için 2 yıl kullanım ömrü biçmektedir. Ancak bu süre kullanıma göre artabilmekte veya azalabilmektedir.
Akü Neden Biter?
Otomobiller çalışır haldeyken elektrik ihtiyacını alternatör aracılığı ile karşılar demiştik. Araba çalışmıyorken açık kalan farlar, kapatılmayan müzik sistemi veya fark edilmeyen bir elektrik kaçağı aküyü bitirebilir.
Akünün Bittiği Nasıl Anlaşılır?
Aracınıza gittiniz, kumandadan kilit açma tuşuna bastınız ancak kapı açılmadı. Sonrasında anahtar ile kapıyı açtınız ve marşa bastınız ancak araç tiz bir ses çıkardı ve çalışmadı ise akü bitmiş demektir. Aynı zamanda gösterge panelinde yanıp sönen akü simgesi de bu durumu anlatmaya çalışacaktır. Bu durumda aküyü şarj ettirmeniz veya değiştirmeniz gerekecektir.
Akü Bitince Arabayı Çalıştırma Taktiği
Arabaların akülerinin ömürlerinin bitmesi, park edilirken herhangi elektronik cihazın açık bırakılması, elektrik kaçakları gibi nedenlerde akü bitebilir ve mağduriyete sebep olabilir. Eğer çevrenizde başka bir araç var ise takviye kablosu ile kolayca arabanızı çalıştırabilirsiniz.
Akü Takviyesi Yapma
- Öncelikle çalışan bir araç ve bir adet takviye kablosu bulmalısınız.
- Gerekli olan şeyler tamamlandıktan sonra çalışan aracı önü akünüze yakın olacak şekilde çekmeli ve takviye kablosunu doğru kutuplara göre yerleştirmelisiniz.
- Sonrasında 20-30 saniye akünün şarj olmasını bekledikten sonra aracınızı çalıştırabilirsiniz.(Araç çalıştıktan sonra kablo çıkarılmalıdır.)
Arabanın Aküsü Nasıl Şarj Edilir?
Akü bitmesi sonucu genellikle takviye yöntemi tercih edilir. Bu yöntem akü takviye kablosu ile gerçekleştirilir. Çalışan bir arabanın aküsüne bağlanan takviye kablosu doğrudan biten akünün kutup başlarına takılır. 1 dakika gibi bir süre beklendiğinde bitmiş akü motoru çalıştırabilecek kadar güç depolar. Sonrasında marşa basıp arabayı çalıştırılır ve belli bir süre akünün kendini şarj edebilmesi için çalışır durumda bekletilir ve sürüşe geçilir. Araçta veya aküde bir problem yoksa akü tekrardan bitmeyecektir.
Akünün Zayıfladığı Nasıl Anlaşılır?
Üstte enerji depolayan bu cihazların yaklaşık 5 yıl kullanım ömrüne sahip olduğundan bahsettik. Bu süreyi dolduran akülerin elektrik enerjisi tutma kapasitesi azalacaktır. Aracınız çalışmıyorken(kontak açıkken) elektrikli camların geç açılması, kontak açıldığında akü lambasının yanıp sönmesi, marş süresinin uzaması gibi işaretler akünün zayıfladığını gösterir. Bu gibi durumlarda ilk olarak akü şarj durum göstergesini kontrol edin. (Yeşil ışık görünüyor ise durumu iyidir.)
Diğer yandan uzun süreli kullanılmayan arabanın aküsü bitebilir. Bunun sebebi elektrik depolayan kimyasalların zaman geçtikçe özelliğini kaybetmesidir. 
Arabanızın aküsü bittiğinde vurdurma(iterek çalıştırma) oldukça tehlikeli bir yöntemdir. Bu teknik, otomobilinizin sente ayarını(piston-subap dengesi) bozabilir ve çok ciddi masraflara yol açabilir.
Son olarak kullanım ömrü dolan akü tamiri bir çözüm olmamakta mutlaka değişimi yapılmalıdır.
Kullanılmayan Arabanın Aküsü Biter Mi?
Yukarıda da anlattığımız gibi birçok kimyasal içeren ve bu sayede enerji depolayan aküler zamanla içerisindeki gücü kaybeder. Bu durum yeni ürünlerde çok fark edilir olmasa da özellikle ömrünü tamamlamaya yaklaşmış akülerde 2-3 çalışmayan araçta dahi bitebilir. Ayrıca soğuk havalarda kimyasalların enerji tutma kapasitesi azalacağından akü bitmesi ile daha sık karşılaşılır.
Eski Akü Ne İşe Yarar?
Aracınıza yeni akü aldığınızda genellikle satın alım yaptığınız yer depozito olarak eski akünüzü isteyecek ve fiyatta bir miktar indirim yapacaktır. Eski aküler ne yapılır sorusuna en iyi çözüm bu şekilde yapılmasıdır. İçerisinde çok fazla zararlı kimyasal bulunduran otomobil aküleri evde vs. saklanmamalıdır.
Şarj Tutmayan Akü Tamiri
Özellikle son yıllarda bakım gerektirmeyen kuru aküler 2-3 yılda ömrünü tamamlıyor. Ortalama bir akünün de 450-500 lira olması sebebi ile birçok kişi biten aküsünü tekrar kullanıp kullanamayacağını merak ediyor.
Birden bitmiş akülerinizin kutuplarını sökerek oradan saf su eklemesi yapıp şarj ederek bir süre daha kullanmanız mümkün. Ancak, içerisindeki maddelerin özelliğini kaybetmesi nedeni ile kısa bir süre sonra sizi tekrar yolda bırakma olasılığı çok yüksektir.
