Motorların düzgün çalışabilmesi için yağdan sonra en önemli parça triger sistemidir. Pistonların hareketi ile çalışan krank milindeki dönüşü egzantrik miline ileten triger kayışı(bazı modellerde zincir) motorun hava çekişi ve egzoz tahliyesini sorunsuz yapmasını sağlar. Motordaki her parça gibi trigerin de bir ömrü vardır ve belirli periyotlarda değişimi gerekir.
Yazı Başlıkları(İncele)
Triger Kayışı Ömrü
Triger kayışı motor içerisinde özel bir koruma kapağı ile korumalı şekilde çalışır. V kayışının aksine açıkta çalışmadığından su, toz gibi zarar verecek maddelere karşı korunaklıdır. Ancak motor devrine göre dakikada 3000-4000 kez dönebilen bu parçanın da bir ömrü vardır. Genellikle triger sistemi kayış olan motorlarda 4 yıl veya 60 bin km’de bir triger kayışı değişimi önerilir.(Eğer 4 yılda 60 bin km yapmamışsanız dahi değişmelidir çünkü kauçuk zamanla özelliğini yitirebilmektedir.) Zincirli motorlarda ise bu km 150.000 veya 10 yıl olarak belirlenmiştir.
Triger Kayışı Değişimi Nasıl Anlaşılır?
İkinci el araç alımında belki de en çok sorulan soru ağır bakımları yapıldı mı veya trigeri değişti mi şeklinde olmaktadır. Birçok modelde pahalı ve uzun süren bir işçiliği olduğu için triger değişimi pek önemsenmemektedir. Eğer aldığınız ikinci el bir otomobilde triger kayışının değişip değişmediğini öğrenmek isterseniz;
- Aracın sahibine mutlaka parçanın değişip değişmediğini sorun. Eğer değiştiğini belirtirse yetkili serviste ise kaydını, özel serviste ise faturalarını isteyerek plaka, şasi no ile teyit edin.
- Eğer yapılan işlemin belgesi yok ise triger sisteminin çevresindeki vidaları kontrol ederek bir varsayımda bulunabilirsiniz.(Önerilmemektedir.)
Kısaca, eğer araç alırken triger değişimi ile ilgili bir kanıt yoksa ve kilometre aralığı gelmiş ise mutlaka değişimini yaptırmalısınız. Her ne kadar pahalı bir bakım olsa da olası bir yolda kopma durumunda değişim fiyatının on katı kadar masraf karşınıza çıkabilir.
Triger Kayışının Değişmesi Gerektiği Nasıl Anlaşılır?
V kayışı gibi açıkta olmadığından trigerin gözle kontrol edilmesi pek mümkün değildir. Eski model basit motorlu araçlarda koruma kapağı sökülerek triger incelenebilirken modern araçlarda bu süreç çok zahmetli olmaktadır. Triger kayışı eskimesi nasıl anlaşılır sorunuza verebileceğimiz tek yanıt; parçanın değişim km’si geldi ve değişim kanıtı yoksa kesinlikle değiştirilmesi gerektiği şeklinde olacaktır.
Triger Kayışı Kopması Belirtileri
Eğer bakımı çok geciktirildi ise veya motor çok zor şartlarda kulanılıyorsa(yüksek devir, ani vites küçültme vs.) trigerin kopma riski çok artacaktır. Şayet aracınızda triger koparsa;
Motor çalışır haldeyken bir gürültü duyacaksınız ve motor stop edecektir. Bu süreçte gösterge panelinde birçok arıza ışığı yanacaktır. Bu durumda kesinlikle tekrar motoru çalıştırmaya çalışmamalı ve vitesi boşa alarak güvenli bir şekilde durmalısınız.
Triger Kayışı Koparsa Araba Gider Mi?
Eğer aracınızda hareket halindeyken triger koparsa motor emme ve egzoz zamanlamalarını gerçekleştiremeyeceği için çalışması durur ve alternatör dönmeyeceğinden akü lambası yanar. Sonrasında ise tekrar marşa basıldığında araç çalışmaz.
Eğer triger kayışı koptuktan sonra tekrar marş yapılmak istenirse subaplar ile pistonlar birbirine çarpar ve bu parçaların değişmesi gerekir.
Triger Zinciri Değişmeli Midir?
Özellikle ülkemizde yanlış bilinen bir durum var: Triger zincirlerinin ömürlük olduğu ile alakalı. Yazımın başında da söylediğim gibi her parçanın bir ömrü vardır. Triger zincirleri kayışa göre daha uzun ömürlüdür ve daha zor şartlarda çalışabilirler. Ancak tüm zincirli sistemlerde de üreticiler belirli periyotlarla değişim önerirler.
Örneğin; 1.3 Multijet, CDTI ünitelerde triger zinciri bulunmakta. Bu motorlarda Opel ve Fiat 10 yıl veya 150 bin km’de bir değişim önermektedir. Triger kayışı eskimesi nasıl anlaşılır, konusuna yanıt vermek çok zorken zincirli motorlarda eskiyen kayış daha geç gerginleşeceği için ilk çalıştırmada ses yaparak sürücüyü uyarabilmektedir. Aşağıdaki videoda triger zinciri sesini duyabilirsiniz.
