Katalitik konvertör egzoz sisteminin bir parçasıdır. Motordan çıkan zararlı gazların egzozdan çıkmadan önce filtrelenmesini ve bazı zararlı molekülleri filtrelemesini sağlar. Tıkanmış, delinmiş veya başka sebepten arızalanmış katalitik konvertörler motor performansını ciddi oranda düşürür ve motor arıza lambasının yanmasına sebep olur.
Aracınızda katalizör arızası olması durumunda genellikle tek çözüm değişim olarak görülür. Ancak aşağıdaki adımları uygularsanız değişim maliyetine girmeden arızayı çözme şansınız olabilir.
Yazı Başlıkları(İncele)
Katalitik Konvertör Nedir?
Çözüm önerilerine başlamadan önce sistemin nasıl çalıştığını bir anlatalım. İçten yanmalı motora sahip tüm otomobiller yakıtın yanması sonucu zararlı maddelerden oluşan egzoz gazı üretirler ve bunu atmosfere salarlar. Devletlerin emisyon yasaları, artan çevreci yaklaşımlar nedeniyle otomobillerin bu maddeleri filtrelemesini gerektiren yasalar çıkmıştır. DPF de dizel otomobiller için bu yasa sonucunda geliştirilen bir filtredir.
Katalitik konvertör çalışma prensibi içerisinde bulunan platin, paladyum gibi değerli maddeler ve egzoz gazı ile ulaştığı yüksek sıcaklık sayesinde motorda oluşan CO2 gazının zararını azaltarak egzozdan dışarı atar. İçerisindeki maddelerin nadir bulunması sebebi ile parçanın fiyatı bir hayli fazladır.
Katalitik Konvertör Arızasının Belirtileri
- Motor zor çalışıyor ve performans düşük ise aracınızın katalizörü tıkanmış olabilir ve motor içerisindeki egzoz gazını atamadığı için boğuluyor olabilir. Bu durumda aracınızın arıza lambası mutlaka yanacaktır.
- Egzozdan çürümüş yumurta kokusu gelmesi de parça içerisindeki maddelerin özelliğini yitirmesi sonucu gelebilir. Özellikle ilk çalıştırma ve araç dururken gaz verilmesi halinde koku çok fazla gelecektir.
- Parçadanın darbe alması veya delinmesi, içeride daha fazla ısınmaya veya egzoz gazlarının erkenden salınmasına sebep olabilir. Katalizörün aracın altında olması aracın altını vurduğunuzda en çok zarar gören parçalardandır.
- Aracı çalıştırırken yoğun tıkırtı sesi gelmesi de katalizör içerisindeki bazı parçaların yerinden oynadığını gösterebilir, genellikle bu ses motor ısınınca geçmektedir.
- Egzoz muayenesinden geçememe durumu da doğrudan katalizör arızasına işaret eder. Darbe almış, delinmiş, görevini yerine getiremeyen katalitik konvertör ile muayeneden geçemezsiniz.
Katalitik Konvertör Arızası Çözümü
- Tune-Up(Isıtma Yöntemi)
Eğer parçada delik, darbe vs. yoksa tıkanıklığın sebebi parçanın yeterince ısınamıyor olması olabilir. Bu durumda parça değiştirseniz dahi kısa bir süre sonra yine ayrı arızayı yaşayabilirsiniz. Ortalama bir katalitik konvertör 800 ila 1000 derece aralığında en verimli çalışacak şekilde tasarlanmıştır.
Aracınızın motoru ısındıktan sonra birkaç dakika ani hızlanmalar, yüksek devirde bir süre kullanım yapmanız egzoz gazlarının sıcaklığını artıracak ve katalizörün tıkanıklığını açabilecektir.
- Katalizör Temizleyici Kullanmak
Sürekli katkısız ekonomik yakıtlardan alıyor ve düşük devirlerde kullanıyorsanız katalizörün ısınması zorlaşacak ve tıkanacaktır. Depoyu tamamen doldurduktan sonra katalizör temizleyici kullanıp bir süre yüksek devirde kullanırsanız tıkanıklığı çözebilirsiniz.
Bu sıvılar egzoz sıcaklığının kolayca artmasını sağlayarak katalizörün ideal sıcaklığına çabuk ulaşmasını sağlamaktadır.
- Elektronik Arızalar
Modern otomobillerde onlarca sensör bulunmakta. Katalitik konvertöre giden oksijen sensörlerinden biri arızalanmışsa motor beynine yanlış veri gönderecek ve arıza lambanızın yanmasına, motorun performanstan düşmesine sebep olacaktır. Parçayı değiştirmeden önce sensörleri kontrol ettirmek sizi ciddi bir masraftan kurtarabilir.
- Egzoz Sistemindeki Diğer Sorunlar
Aracınızın egzoz manifoldunda kaçak olması, egzoz borularında delinme vs. oluşması, contaların görevini yerine getirememesi de tıpkı katalitik konvertör arızası gibi belirtilere sebep olabilir.
- Katalitik Konvertör Temizliği
Eğer yukarıdaki çözümler işe yaramadı ve hala arıza devam ediyorsa parçayı söktürerek temizletebilirsiniz. Bunun için parçanın ciddi bir darbe almamış olması gerekir. Katalizör sökülerek basınçlı su ile iyice yıkanmalı ve tamamen kuruduktan sonra tekrar araca takılmalıdır. Fiyat bilgisini yazımızın devamında vereceğiz.
Katalitik Konvertör Fiyatları
Oldukça hassas ve değerli maddelerden üretilen katalizör fiyatları ciddi anlamda yüksektir. Örnek verecek olursak Euro 4 normlarına sahip 1.4 Clio katalizörünün fiyatı 1200 ila 1500 lira aralığında değişmektedir. Ayrıca eski parçanın sökülerek yeni katalizörün takılma işçilik ücreti de ortalama 150-250 TL arasında olmaktadır.
Katalitik Konvertörü Uzun Ömürlü Kullanma Rehberi
Parçanın darbe alması, tıkanıklığın temizlikle dahi açılamaması durumunda değişim gerekir. Değiştirdiğiniz katalizörü uzun ömürlü kullanmak ve tekrar tıkanmaması için aşağıdaki tavsiyelere uymanızı öneririz.
- Aracınızı sadece kısa mesafelerde kullanmayın. Motorun sadece kısa mesafelerde çalıştırılması ve egzoz sisteminin tam ısınmadan stop edilmesi katalizörün tıkanmasına sebep olacaktır. Ayda en az bir kez 20-30 dakika yüksek devirlerde kullanmanızı önermekteyiz.
- Periyodik bakımları aksatmayın. Yağ, hava filtresi gibi parçaları mutlaka zamanında ve kaliteli ürünler ile değiştirin. İşlevini yitiren hava filtresi motora yabancı madde girmesine neden olacak ve katalizör sistemine zarar verecektir.
- Mutlaka kaliteli yakıt kullanın. Özellikle dizel motorlar için kaliteli yakıt kullanımı egzoz sisteminin ömrünü doğrudan etkiler. Mutlaka bilindik istasyonlardan katkılı mazot kullanın.
